Zmiany w urlopach. Teraz łatwiej ma być pracującym rodzicom

Ta zmiana była zapowiadana od dawna i jest częścią maratonu prawnego, który modyfikuje przepisy i poprawia pozycję pracownika. Generalnie rząd stawia na przyznanie przywilejów pracującym rodzicom. Zmiany mają doprowadzić do tego, że będą mieli więcej czasu dla rodziny, a ich sytuacja zawodowa będzie pewniejsza. 

Znowelizowany Kodeks pracy wchodzi w życie dziś – w środę 26 kwietnia.

Urlop na bliskich

Od teraz pracownicy mogą korzystać z urlopu opiekuńczego, który jest udzielany w celu zapewnienia wsparcia członkowi rodziny. Nie tylko dzieciom, ale także rodzicom lub małżonkom. Warunkiem jednak jest to, że opiekujący się i zaopiekowany mieszkają razem. Co roku zatrudnionemu przysługuje 5 dni takiego urlopu. 

Jest on jednak bezpłatny. Żeby z niego skorzystać, trzeba złożyć wniosek najpóźniej w dniu poprzedzającym wolne.

Siła wyższa

Można także skorzystać ze zwolnienia z pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem. To np. wypadek dziecka, nagła choroba osoby bliskiej. W tym przypadku czas zwolnienia jest  płatny, ale w wysokości połowy przysługującego wynagrodzenia. 

Z takiego rozwiązania można skorzystać 2 dni w roku.

Więcej przerw

Do tej pory każdy pracownik miał prawo do jednej w ciągu dnia przerwy w pracy. Mogła trwać 15 minut. Teraz – jeżeli dzień pracy trwa 6 godzin – jest tak samo. Jednak gdy pracuje się więcej niż 9 godzin, to przysługuje kolejna przerwa. Z kolei gdy dniówka przekracza 16 godzin, to są to trzy 15-minutowe przerwy.

Urlopy rodzicielskie

Od teraz urlop rodzicielski wydłuża się z 32 do 41 tygodni. Co ważne, nie dotyczy to tylko osób, które zyskały prawo do urlopu rodzicielskiego dopiero teraz, ale także tych, którzy prawo do niego zyskali od 2 sierpnia 2022 r. 

Dziewięć tygodni urlopu przysługuje każdemu z rodziców, ale jeśli ze swoich 9 tygodni nie skorzysta ojciec dziecka, to nie przejdą one automatycznie na matkę. 

Zasiłki macierzyńskie

Długość urlopu rodzicielskiego wpływa na zasiłek macierzyński. Za cały urlop przysługuje świadczenie w wysokości 70 proc. pensji. Dotychczas było to 100 proc. przez 6 tygodni i 60 proc. w kolejnych.

Jednak gdy matka z góry zdecyduje się na wykorzystanie pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego (20 tygodni) i przysługującego rodzicielskiego to za cały ten czas będzie dostawała zasiłek w wysokości 81,5 proc. pensji. 

Urlop ojcowski

Mężczyźni mają prawo do 2 tygodni urlopu ojcowskiego, który jest płatny w 100 proc. Do tej pory mogli go wykorzystać w ciągu 2 lat od narodzin dziecka. Obecnie jest to tylko jeden rok. 

Nadgodziny

Pracownik wychowujący dziecko do 8 roku życia ma nowe prawa, a pracodawca nie może bez jego zgody:

• zatrudniać go w godzinach nadliczbowych lub w porze nocnej, 
• obejmować systemem przerywanego czasu pracy (z maksymalnie 5-godzinną przerwą w trakcie doby),
• delegować poza stałe miejsce pracy.