Nowa metoda oszustów na BLIK – sztuczna inteligencja w akcji. Policja bije na alarm

System płatności BLIK osiągnął ponad 2,4 miliarda transakcji w 2024 roku, co czyni go jednym z najpopularniejszych narzędzi mobilnych w Polsce. Wzrost ten pociągnął za sobą również dynamikę użytkowania. Na koniec 2024 roku – jak podaje macronext.pl – z systemu aktywnie korzystało 18,5 mln osób.

Płacisz za coś, czego nie otrzymasz

Ta skala i popularność BLIK-a idą w parze z coraz większym zainteresowaniem przestępców. Także z pomocą najnowszych technologii. 

W ostatnich komunikatach policyjnych zwraca się uwagę na to, że oszuści korzystają z technik socjotechnicznych. Podszywają się pod przyjaciół, rodzinę lub instytucje, wysyłają prośby o kod BLIK albo generują kod na telefon ofiary. 

Dodają do tego elementy sztucznej inteligencji: realistyczne głosy, wygenerowane obrazy, komunikaty przypominające autentyczne powiadomienia. Taka kombinacja zwiększa skuteczność wyłudzeń.

Na przykład część grup przestępczych zakłada fałszywe ogłoszenia w sieci, do kontaktu wykorzystuje przejęte konta społecznościowe lub podszywa się pod znajomych, prosi o szybki „zwrot” lub „pomoc finansową” kodem BLIK. 

„Blik… to metoda, w której możesz zostać oszukany, jeśli zapłacisz za coś, czego nie otrzymasz” – komentuje użytkownik forum Reddit.

Dane dotyczące strat i liczby oszustw „na BLIK” są rozproszone

Problem w tym, że dane dotyczące strat i liczby oszustw „na BLIK” są rozproszone. Nie istnieje regularnie aktualizowany zbiorczy rejestr wszystkich przypadków. 

Policja podaje tylko wybrane liczby (np. w przypadku dużych grup przestępczych). We wspomnianym przykładzie grupa wyłudziła od 1500 osób ponad 3 mln zł poprzez prośby o kody BLIK – podje Reddit.com.

Jak podkreślają funkcjonariusze, tego typu przestępstwa rozwijają się wyjątkowo szybko, a technologia działa na korzyść oszustów. 

– AI pozwala przestępcom tworzyć bardzo wiarygodne fałszywe komunikaty. To nowe wyzwanie dla policji i użytkowników internetu – podkreśla podinsp. Andrzej Borowiak z wielkopolskiej policji.

Policja radzi: przestrzegaj tych zasad

Co to oznacza w praktyce? Przy tak ogromnej skali transakcji płatniczych nawet niewielki odsetek oszustw stanowi znaczącą wartość strat. Popularność i natychmiastowość BLIKA czynią go atrakcyjnym celem – zwłaszcza gdy użytkownik działa pod wpływem impulsu (kod należy wprowadzić szybko) lub gdy prośba o kod wydaje się pochodzić od znajomego i wygląda wiarygodnie. 

Dodajmy do tego wiadomość ponaglającą albo komunikat „pilnie potrzebuję” – to kombinacja idealna dla oszusta.

Mundurowi i eksperci ds. cyberbezpieczeństwa podkreślają więc – ostrożność i zdrowy rozsądek są w tym przypadku kluczowe. I zwracają uwagę na te zasady:

nigdy nie przekazuj kodu BLIK osobie, z której nie rozmawiałeś wcześniej telefonicznie;

zweryfikuj prośbę – zadzwoń do znajomego lub członka rodziny, nawet jeśli wiadomość wygląda autentycznie;

włącz powiadomienia w aplikacji bankowej – sprawdzaj każdą operację;

bądź wyczulonym na sytuacje nagłe, które wywołują presję czasową – to jeden z najczęstszych trików.

Choć technologia BLIK nie jest wadliwa, to właśnie warunki jej użycia – szybkość, codzienne użytkowanie, łatwość transakcji – sprawiają, że staje się celem oszustów. I właśnie dlatego użytkownicy powinni traktować każdą prośbę o kod podejrzliwie.